Odpowiednie warunki w pracy to nie tylko rozbudowany system świadczeń socjalnych, stabilne zatrudnienie w oparciu o umowę o pracę czy wynagrodzenie odpowiedniej wysokości. Firma ma obowiązek dbać również o komfort psychiczny pracowników, zapewniając im wsparcie i merytoryczne warunki pełnienia obowiązków. Mobbing jest całkowitym zaprzeczeniem tej zasady.

Czym jest mobbing i jak się objawia?

Mobbing to przemoc psychiczna w pracy, która zaniża poczucie wartości pracownika, wpływa na jego komfort psychiczny i ośmiesza go oraz dyskryminuje w oczach innych zatrudnionych czy przełożonych. Sprawcami mobbingu są najczęściej przełożeni, ale zdarza się, że tego typu zachowania dopuszczają się także współpracownicy.

W jaki sposób objawia się mobbing i kiedy warto reagować? Przede wszystkim osoby mobbingujące zaczynają podnosić głos i krzyczeć na podwładnych. Zarzucają ich obowiązkami ponad normę, zmuszają do nadgodzin, wykorzystując swoją władzę ponad zakres umowy. Mobbing może objawiać się także izolacją pracownika, pozbawianiem go szansy na premię czy uczciwą pracę.

O mobbingu możemy mówić również, gdy nękanie zaczyna być uporczywe i długotrwałe. Z czasem przeradza się w straszenie i szantażowanie (np. jeżeli nie zrobisz określonej rzeczy, to zostaniesz wyrzucony z pracy). Pamiętaj, że tego typu proceder znacznie odbija się na Twoim zdrowiu i może przełożyć się na bardzo poważne schorzenia natury psychicznej i psychiatrycznej!

Krzyk jest jednym z objawów mobbingu. Pracodawca nie ma prawa podnosić na Ciebie głosu! (fot. Pixabay.com)

W jaki sposób stawiać jasne granice?

Podstawowym sposobem obrony przed mobbingiem jest jasne stawianie granic, już od samego początku współpracy z danym podmiotem. Pamiętaj, że jako pracownik masz określone prawa, spisane zarówno w Twojej umowie, jak i odgórne – narzucone przez Kodeks pracy. Czego nie warto więc robić?

Unikaj narzucania sobie obowiązków ponad stan Twoich możliwości. Jeżeli potrzebujesz urlopu, jesteś chory i zastanawiasz się nad zwolnieniem lekarskim lub masz wątpliwości dotyczące zleconych Ci działań – reaguj. Masz prawo do odpoczynku, choroby albo wyjaśnienia tego, co jest przedmiotem Twoich obowiązków.

Postaw też jasno sprawę nadgodzin. Określ, że nie zawsze będziesz na zawołanie pracodawcy, a czas wolny traktuj jako swój, prywatny. Nie odbieraj telefonów po pracy (chyba, że charakter współpracy tego wymaga), odłącz się od służbowych maili. Jeżeli pracodawca już na początku będzie miał o to pretensje, dobitnie wskaż, że nie musisz pracować w godzinach poza wypełnianiem obowiązków dla firmy.

Nie pozostawiaj też żadnych niedomówień w oczach pracodawcy czy współpracowników i nie doprowadzaj do dwuznacznych sytuacji. Klarowna współpraca oparta o odpowiednio określone obowiązki to najlepszy sposób na uniknięcie mobbingu.

Mobbing w pracy – jak możesz się bronić?

Jeżeli jednak już dojdzie do nadużycia ze strony przełożonych – musisz działać. Pamiętaj, że mobbing jest czynem zabronionym, a Kodeks pracy w art. 943 § 1 mówi, że każda firma musi zwalczać jakiekolwiek symptomy takiego zachowania. Za uporczywe nękanie należy Ci się np. odszkodowanie.

Niestety, udowodnienie mobbingu nie jest proste i wymaga intensywnej pracy. Musisz pozyskać świadków i dowody, które świadczą o bezprawnym działaniu przełożonych. O świadków zeznających w sądzie na pewno będzie trudno (strach przed utratą pracy może zablokować chęć pomocy koledze czy koleżance), ale istnieją techniczne sposoby na pozyskanie niezbitych dowodów. Pomogą Ci w tym np. podsłuchy. Sprzęty do dyskretnego rejestrowania dźwięku ułatwią Ci w zbieraniu materiału, który przedstawisz przed sądem.

Podsłuchy nagrywające wystarczy trzymać przy sobie. Sprzęt taki jak dyktafon cyfrowy w pendrive HNSPY EC-09 8GB ma funkcję detekcji głosu, dzięki czemu jest samodzielny i nie musisz poszukiwać włącznika w sytuacji stresowej. Bardzo łatwo go ukryjesz, a nawet jeżeli Twój przełożony go zauważy – niczym nie różni się od zwykłej pamięci przenośnej. Ma też bardzo czuły mikrofon (zbiera głos z odległości do 10 metrów) i umożliwia pracę nawet przez 24 godziny. Jeżeli zarejestrujesz krzyk, szantaż czy innego rodzaju przykłady mobbingu, to będzie Ci łatwiej wygrać sprawę w sądzie.

W pozyskaniu niezbitych dowodów pomoże też mini kamera. W przeciwieństwie do dyktafonów, miniaturowa kamera nagrywa też obraz. Przykładem sprzętu tego typu jest mini kamera ukryta w pendrive U-DDV. Zapewnia świetny kamuflaż, jest bardzo niewielka, a przy tym zapisuje wideo z dźwiękiem w jakości HD.

Ukryta kamera, która przypomina pendrive to skuteczny sposób na zarejestrowanie symptomów mobbingu u pracodawcy (fot. Materiały własne)

Jak widzisz, możesz się skutecznie bronić przed mobbingiem. Nie daj się zastraszyć i działaj. Tylko w ten sposób możesz uchronić się przed nieuczciwymi przełożonymi.