Kołatanie serca - możliwe przyczyny, diagnostyka i leczenie
Kołatanie serca to bardzo nieprzyjemne uczucie nierównej, nadmiernej i zbyt szybkiej pracy serca. Jest to stan, który wzbudza u pacjentów duży niepokój - bez względu na to, czy palpitacje mają charakter nawracający czy są wynikiem chwilowej niedyspozycji organizmu. Możliwych przyczyn kołatania serca jest naprawdę wiele - od prozaicznych, związanych z przebytym intensywnym wysiłkiem fizycznym, aż po znacznie poważniejsze, wynikające z chorób układu krążenia.
Jakie są najczęstsze przyczyny kołatania serca?
W normalnych warunkach, w stanie spoczynku, nasze serce powinno bić miarowo z częstotliwością od 60 do 80 uderzeń na minutę. Rytm pracy naszemu sercu nadaje węzeł zatokowo-przedsionkowy, który znajduje się w okolicy ujścia żyły głównej górnej do prawego przedsionka. Niestety zdarza się, że naturalny rytm serca zostaje zaburzony w wyniku działania różnych czynników.
Do najczęstszych przyczyn kołatania serca, związanych z chorobami serca, zaliczamy:
- arytmię serca (migotanie przedsionków),
- niewydolność serca,
- chorobę wieńcową,
- zawał serca,
- kardiomiopatię (zaburzenia wynikające z nieprawidłowej budowy i funkcji serca).
Problem nierównej i zbyt szybkiej pracy serca nie musi być jednak związany bezpośrednio z chorobami układu krążenia. Często jest to jeden z objawów towarzyszących innym chorobom lub stanom, przez które aktualnie przechodzi pacjent. Z palpitacjami możemy mieć do czynienia m.in. przy:
- nadczynności tarczycy,
- hipoglikemii,
- anemii,
- zaburzeniach elektrolitowych,
- hiperwentylacji,
- wysokiej gorączce,
- ciąży,
- menopauzie,
- nerwicy serca,
- atakach paniki,
- zaburzeniach depresyjnych,
- stresie,
- intensywnym wysiłku fizycznym.
Palpitacje mogą pojawić się także w wyniku przyjmowania niektórych leków lub substancji:
- Kołatanie serca może być efektem ubocznym działania leków stosowanych w leczeniu astmy (leki przeciwcholinergiczne, β2-mimetyki), glikozydów naparstnicy (poprawiających wydolność serca), teofiliny (leczenie astmy oskrzelowej i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc), azotanów (stosowanych przy chorobach serca) oraz adrenaliny.
- Szybkie i nierówne bicie serca często też bywa wynikiem nadużycia lub odstawienia takich używek, jak: alkohol, kofeina, nikotyna czy amfetamina.
Nawet jeśli sposób i częstotliwość pracy serca zmienia się tylko w sposób nieznaczny, pacjent wyraźnie odczuwa tę zmianę, co wzbudza jego niepokój. Zdarza się też, że nasze serce pracuje prawidłowo, ale zaburzenia, z którymi mamy do czynienia (np. ataki paniki), wyzwalają stres, który odpowiada za mocniejsze bicie serca, co możemy odczuwać ze zdwojoną siłą. Niemniej, kołatanie serca bywa zwiastunem poważnych zaburzeń ze strony organizmu, dlatego nie należy w żadnym przypadku bagatelizować tego objawu.
Kołatanie serca - leczenie
Warto uświadomić sobie, że kołatanie serca nie jest samodzielną chorobą kardiologiczną - jest po prostu objawem towarzyszącym innym chorobom lub dolegliwościom. Dlatego w pierwszej kolejności lekarz musi postawić odpowiednią diagnozę, co oznacza przede wszystkim ustalenie przyczyny palpitacji. W rozpoznaniu przyczyny pomocne są badania krwi, w których oznacza się m.in. poziom glukozy, morfologię, hormony tarczycy oraz poziom elektrolitów - ich zaburzenia często dają objawy sercowe. Poza badaniami laboratoryjnymi lekarz zleca w takim przypadku również badanie EKG oraz echo serca. EKG pozwala zobrazować zaburzenia rytmu i przewodzenia serca, niedokrwienie czy zawał, podczas gdy echo serca ma na celu ocenę budowy anatomicznej tego narządu oraz badanie jego kurczliwości.
Jeśli kołatanie serca ma podłoże kardiologiczne, konieczne może okazać się włączenie leków na serce lub optymalizacja dotychczasowego leczenia. Jeżeli palpitacje wynikają z innych chorób lub dolegliwości niż kardiologiczne, zwykle podejmowane jest odpowiednie leczenie pod kontrolą właściwego specjalisty, dzięki czemu objawy te ustępują. W przypadku pacjentów, u których kołatanie serca pojawia się np. w wyniku nerwicy, wskazane może okazać się zastosowanie leków na uspokojenie.
[Artykuł partnera]